Finans ve ekonomi dünyasında yaygın olarak kullanılan bir terim olan “valör”, bir finansal enstrümanın işleminin gerçekleştiği tarihten itibaren belirli bir gün sayısını ifade eder. Bu süre, işlemin gerçekleştiği tarihten itibaren birkaç iş günü içerebilir ve genellikle iki tarih arasındaki zaman farkını ifade eder. Valör, özellikle hisse senetleri, bonolar, tahviller ve döviz işlemleri gibi finansal araçlarla ilişkilendirilir.
Valörün Önemi ve Amacı
Valör kavramı, finansal piyasalarda işlemlerin düzenli ve etkin bir şekilde gerçekleşmesine yardımcı olur. İşlem tarihinden itibaren belirli bir valör süresi olması, alıcı ve satıcının işlemlerini yerine getirmeleri için gerekli zamanı sağlar ve ödeme ve teslimat süreçlerini koordine eder. Bu sayede, işlemler daha güvenilir ve düzenli bir şekilde yapılır.
T+1 ve T+2 Valör Kavramları
Valör süresi, farklı finansal enstrümanlar için farklılık gösterebilir. En yaygın kullanılan valör süreleri “T+1” ve “T+2” olarak bilinir. “T” günü, işlemin gerçekleştiği tarihi temsil eder. T+1 valöründe, işlem tarihini takip eden bir iş günü içinde ödeme ve teslimat gerçekleştirilirken, T+2 valöründe bu süre iki iş günüdür.
Valörün İşleyişi
Valör süresi, alıcı ve satıcının sözleşmede belirtilen taahhütlerini yerine getirebilmeleri için gerekli zamanı tanır. Örneğin, bir hisse senedi alım işlemi gerçekleştiğinde, ödeme ve hisse senedinin transferi, valör tarihine kadar tamamlanmalıdır. Böylece, işlemin tarafları taahhütlerini yerine getirir ve işlem başarılı bir şekilde sonuçlanır.
Örnek Bir Valör İşlemi
Bir yatırımcı, T gününde 1.000 adet bir hisse senedini satın almak istiyor ve satıcı ile anlaşıyorlar. İşlem anında, alıcı hisse senedini satıcıya ödeme yapar ve satıcı da hisse senedini transfer eder. Ancak, hisse senedinin devri ve ödeme işlemi, T gününden sonraki T+2 valör tarihine kadar gerçekleşmez. Böylece, alıcı ve satıcı işlemi zamanında yerine getirebilir ve işlem düzenli bir şekilde sonuçlanır.
Valörün Vergi ve Faiz Hesaplamalarına Etkisi
Valör, özellikle vergi ve faiz hesaplamalarında önemli bir rol oynar. Örneğin, bir hisse senedinin satışı sonucunda elde edilen kazançlar, valör tarihine göre vergilendirilebilir. Aynı şekilde, finansal enstrümanlar üzerinden elde edilen faiz gelirleri de valör süresine göre hesaplanabilir.
